Cà phê Bourbon – Nguồn gốc & Đặc điểm sinh học
Bourbon là một trong hai dòng Coffea arabica nền tảng (cùng với Typica), nổi tiếng nhờ
năng suất cao hơn Typica ~20–30% và hương vị ngọt dịu, cân bằng, phức hợp.
- Nguồn gốc: Từ Yemen ra đảo Bourbon (La Réunion) đầu TK XVIII.
- Di truyền: Nhánh cổ điển của Arabica – nền tảng hàng loạt giống hiện đại.
- Màu quả chín: Đỏ, vàng, cam, hồng (điểm nhận diện thú vị của Bourbon).
- Hương vị: Ngọt mật, acid sáng, hậu vị sạch – dài.
Bright Acidity
Balanced Body

I. Lược sử giống cà phê Bourbon
Arabica hoang dại khởi nguồn ở cao nguyên Tây Nam Ethiopia, rồi theo thương thuyền đến
Yemen (cảng Mocha). Đầu TK XVIII, người Pháp mang cây từ Yemen ra đảo Bourbon (La Réunion)
trong các năm 1708, 1715, 1718. Từ giữa TK XIX, các nhà truyền giáo Spiritans
đem Bourbon tới Zanzibar → Bagamoyo (Tanzania) → Kenya, mở rộng khắp châu Phi.
II. Sự lan tỏa của Bourbon tại châu Mỹ
Khoảng 1860, Bourbon xuất hiện ở Brazil, rồi lan lên Trung Mỹ.
Đến nay, phần lớn giống Arabica thương mại tại Mỹ Latinh bắt nguồn từ Typica/Bourbon.
Riêng Brazil – chiếm ~40% sản lượng cà phê thế giới – có tỷ lệ giống mang gốc Typica/Bourbon rất cao.
III. Các giống con nổi bật của Bourbon
Caturra (Brazil, 1937)
Đột biến lùn tự nhiên của Bourbon: sinh trưởng nhanh, năng suất cao, kháng bệnh tốt hơn;
hương vị tốt nhưng thường kém tinh tế hơn Bourbon thuần.
Pacas (El Salvador, 1949)
Đột biến lùn tìm thấy ở Santa Ana; từ 1960 ISIC chọn lọc phả hệ. Hiện chiếm ~25% diện tích
cà phê El Salvador; có mặt ở Honduras.
Tekisic (El Salvador, 1977)
“Tekiti” (Nahuatl) = “công việc”. Kết quả ~30 năm chọn lọc cá thể từ Bourbon bởi ISIC.
Phổ biến ở El Salvador (~70%) và Guatemala; vị cân bằng, acid sáng.
Villa Sarchi (Costa Rica, ~1950s)
Đột biến tự nhiên tại Alajuela; tán nhỏ gọn, phù hợp vùng cao & xen canh. Trồng nhiều ở
Costa Rica và Honduras (La Luisa, Villalobos Bourbon).
SL28 & SL34 (Kenya, 1930s)
Chọn lọc bởi Phòng thí nghiệm Scott (Kenya) hướng tới chất lượng & chịu hạn:
SL28 chất lượng ly xuất sắc; SL34 năng suất cao hơn.
IV. Đặc điểm sinh học & cảm quan
Coffea arabica
Nhánh từ Typica (Arabica cổ điển)
+20–30% so với Typica
Ngọt mật, acid sáng, hậu vị dài – tròn trịa
El Salvador, Guatemala, Rwanda, Burundi, Brazil, Tanzania, Kenya
V. Giá trị của Bourbon trong ngành hiện đại
Bourbon vừa là di sản hương vị, vừa là “tổ tiên di truyền” của hàng loạt giống Arabica kháng bệnh
– năng suất cao ngày nay. Từ Cầu Đất, Antigua đến Rwanda, Bourbon vẫn được ưa chuộng nhờ vị ngọt
thanh và cấu trúc ly sạch.
✅ Bảng tóm tắt nhanh
| Loài | Coffea arabica |
|---|---|
| Nguồn gốc | Yemen → đảo Bourbon (La Réunion, Pháp) |
| Năng suất | +20–30% so với Typica |
| Màu quả | Đỏ / Vàng / Cam / Hồng |
| Hương vị | Ngọt, cân bằng, phức hợp; acid sáng |
| Hậu duệ | Caturra, Pacas, Tekisic, Villa Sarchi, SL28, SL34 |

