Trong thế giới cà phê, có những công cụ vượt xa vai trò chức năng của chúng —
không chỉ để pha, mà để kể một câu chuyện. Chemex là một trong số đó:
biểu tượng của sự tinh giản, khoa học và vẻ đẹp bất hủ trong văn hóa cà phê thủ công.

I. Chemex là gì?
Chemex được phát minh năm 1941 bởi Peter Schlumbohm – một nhà hóa học người Đức.
Khi di cư đến Mỹ giữa Thế chiến thứ hai, ông mang theo triết lý: “Sự đơn giản là đỉnh cao của khoa học.”
Lấy cảm hứng từ các dụng cụ phòng thí nghiệm như bình lọc Erlenmeyer và phễu Büchner,
ông tạo ra một thiết bị pha cà phê vừa là công cụ, vừa là tác phẩm nghệ thuật.
Thiết kế Chemex được ví như sự giao thoa giữa toán học và thơ ca –
thân bình thủy tinh hình đồng hồ cát, cổ gỗ sáng và dây da,
tất cả toát lên vẻ đẹp tối giản nhưng đầy nhân văn.

II. Đặc điểm của Chemex
Điểm đặc trưng của Chemex nằm ở sự cân bằng giữa thẩm mỹ và hiệu năng.
Thân bình làm từ thủy tinh borosilicate – chịu nhiệt tốt, trong suốt, không hấp thụ mùi –
giúp bảo toàn hương vị nguyên bản của cà phê.
Miệng bình rộng giúp rót nước dễ dàng và kiểm soát dòng chảy chính xác, đảm bảo chiết xuất đồng đều.
Đặc biệt, giấy lọc Chemex dày hơn so với các loại thông thường, giúp giữ lại dầu và cặn,
mang đến ly cà phê trong trẻo và thanh sạch. Tuy nhiên, điều đó cũng đồng nghĩa với việc
bạn cần làm ướt giấy lọc kỹ hơn để tránh vị giấy và đảm bảo dòng chảy ổn định.
Một bộ lọc được làm ướt đúng cách sẽ bám chặt vào thành phễu, điều chỉnh luồng khí và cải thiện quá trình chiết xuất.

III. Cơ chế hoạt động của Chemex
Chemex hoạt động dựa trên nguyên lý chiết xuất trọng lực:
nước nóng hòa tan các hợp chất trong cà phê – acid, đường, dầu –
rồi chảy qua lớp giấy lọc dày, mang theo hương vị tinh khiết nhất xuống bình.
- Tỷ lệ pha: 1:15 – 1:17 (cà phê : nước).
- Thời gian chiết xuất: Khoảng 4–5 phút.
- Giấy lọc dày: Làm chậm dòng chảy, kéo dài chiết xuất, tăng chiều sâu hương vị.
- Hình dạng bình: Giúp nước lưu thông đều qua toàn bộ bã cà phê.

IV. Vì sao Chemex trở thành biểu tượng của cà phê thủ công?
Hơn 80 năm trôi qua, Chemex vẫn là biểu tượng không chỉ vì hình dáng đẹp mà vì triết lý ẩn sâu bên trong:
“sự tinh giản dẫn tới hoàn hảo.”
Thiết kế đồng hồ cát cho phép người dùng quan sát toàn bộ quá trình chiết xuất –
nơi khoa học và cảm xúc hòa quyện trong từng chuyển động rót.
Nhờ giấy lọc dày và thiết kế tối ưu, mỗi tách cà phê từ Chemex đều có độ trong tinh khiết,
hương thơm thanh thoát và cảm giác sạch vị hiếm thấy – điều mà người yêu cà phê thủ công luôn tìm kiếm.
V. Hướng dẫn pha cà phê với Chemex
| Độ xay | Mịn vừa (mức 17 trên máy xay Baratza Virtuoso) |
|---|---|
| Tỷ lệ pha | 1 : 16 |
| Nhiệt độ nước | Ngay sau khi sôi (~96°C) |
| Thời gian pha tổng cộng | 3 phút 45 giây |
| Liều lượng | 31g cà phê : 500g nước |
- Đun nước: Đun sôi ở nhiệt độ trung bình–cao.
- Chuẩn bị Chemex: Lắp giấy lọc và làm ướt bằng 50–60g nước nóng, sau đó bỏ nước tráng.
- Thêm cà phê: Cho 31g cà phê xay vào phễu, lắc nhẹ cho phẳng mặt, đặt cân về 0.
- Ủ nở (0:00–0:45): Rót 70g nước theo vòng tròn đồng tâm, ủ ít nhất 20 giây.
- Nhịp 1: Rót đến 200g nước, rót hai vòng quanh mép, tránh chạm giấy lọc.
- Nhịp 2: Rót đến 400g nước (khoảng 2:00 phút).
- Nhịp 3: Rót đến 500g (2:30 phút), để cà phê chảy hết trong 3:45 phút.
💡 Mẹo pha Chemex hoàn hảo
- Luôn làm ướt giấy lọc thật kỹ để loại bỏ mùi giấy và giúp dòng nước ổn định.
- Đặt mặt gấp của giấy lọc trùng với rãnh rót để duy trì luồng khí và tránh sập giấy.
- Giữ chiều cao rót ổn định 4–6 cm để tránh xoáy mạnh, giúp chiết xuất đều hơn.
Với Chemex, mỗi giọt cà phê là một minh chứng cho sự kiên nhẫn và tinh tế.
Từ chiếc bình thủy tinh năm 1941 đến ngày nay, Chemex vẫn nhắc chúng ta rằng:
điều giản dị, nếu được làm đúng cách – sẽ trở thành nghệ thuật.

