Cupping cà phê là phương pháp thử nếm chuyên nghiệp giúp bạn khám phá hương vị, kết cấu và chất lượng của từng loại cà phê. Đây là cánh cửa đưa người yêu cà phê bước sâu hơn vào thế giới Specialty Coffee. Trong bài viết này, Yêu Hạt Coffee sẽ hướng dẫn bạn cách cupping cà phê từng bước chi tiết cho người mới bắt đầu, đồng thời chia sẻ những lưu ý quan trọng để bạn có trải nghiệm khách quan và trọn vẹn nhất.

Bảng đánh giá sử dụng trong cupping cà phê theo tiêu chuẩn của Hiệp hội Cà phê đặc sản (SCA)

Bảng đánh giá sử dụng trong cupping cà phê theo tiêu chuẩn của Hiệp hội Cà phê đặc sản (SCA)

Cupping cà phê là gì?

Cupping cà phê (thử nếm cà phê) là phương pháp đánh giá và kiểm soát chất lượng hạt cà phê được chuẩn hóa toàn cầu. Xuất phát từ những năm 1800 trong hoạt động mua bán cà phê, cupping ngày nay được Hiệp hội Cà phê Đặc sản (SCA) áp dụng rộng rãi nhằm:

• Đánh giá khách quan chất lượng hạt.

• Mô tả hương vị và đặc tính cảm quan.

• Hỗ trợ các nhà rang tìm ra cấu hình rang tối ưu.

Một buổi cupping thường có nhiều mẫu thử khác nhau, được thực hiện bởi nhiều người để tạo ra kết quả khách quan và toàn diện.

Cách cupping cà phê từng bước chi tiết cho người mới bắt đầu

Lưu ý quan trọng khi cupping cà phê

Khi cupping, người thử sẽ dựa trên bảng đánh giá SCA để phân tích các yếu tố:

• Mùi thơm

• Độ chua

• Độ ngọt

• Kết cấu (Body)

• Độ cân bằng

• Hương vị tổng thể

Lưu ý rằng các mô tả hương vị (ví dụ: chanh, táo, hạt dẻ) không phải là hương vị được thêm vào, mà chỉ là sự liên tưởng cảm quan. Kết quả đánh giá mang tính chủ quan, phụ thuộc vào kinh nghiệm và sự cảm nhận của từng cá nhân.

Một số cảm quan trong cupping cà phê

Trong quá trình thử nếm, bạn cần tập trung vào các yếu tố chính sau:

• Mùi thơm (Fragrance/Aroma): hương cà phê khi mới xay và khi pha.

• Độ chua (Acidity): thường gợi nhớ đến trái cây tươi như chanh, táo, quả mọng.

• Kết cấu (Body): cảm giác dày, nhẹ hay đậm đà trong miệng.

• Vị ngọt (Sweetness): sự ngọt tự nhiên từ các hợp chất trong hạt cà phê.

• Độ cân bằng (Balance): sự hài hòa giữa tất cả các yếu tố.

• Hương vị (Flavor): mô tả chung về hương và vị tổng thể.

Các thuật ngữ để mô tả hương vị thường được vay mượn từ cuộc sống hàng ngày và gợi nhớ đến thế giới của hoa, trái cây và thực phẩm tươi hoặc nướng

Hướng dẫn chi tiết các bước cupping cà phê

Chuẩn bị dụng cụ

Bạn cần chuẩn bị:

• Cà phê (10–15g/mẫu)

• Máy xay cà phê

• Nước nóng

• Bát/cốc cupping

• Thìa thử nếm chuyên dụng

• Cân điện tử

• Đồng hồ hẹn giờ

• Bảng đánh giá SCA

Các bước thực hiện cupping

Bước 1 – Cân và chia mẫu
Cân mỗi mẫu cà phê 10–15g, chuẩn bị riêng từng cốc nước để tráng thìa.

Bước 2 – Xay và đánh giá mùi khô
Xay cà phê ở mức vừa, cho vào cốc và ghi chú mùi thơm ban đầu.

Bước 3 – Thêm nước và hẹn giờ
Đổ nước nóng theo tỷ lệ 1:18 (1g cà phê : 18g nước), chờ 4 phút.

Bước 4 – Gạt bọt và thử nếm
Gạt lớp bọt, dùng thìa húp ngụm nhỏ để cà phê lan tỏa khắp khoang miệng. Quan sát sự khác biệt về hương vị, kết cấu, độ ngọt, độ chua từ nóng đến nguội.

Cupping cà phê không hề phức tạp và bạn không cần phải là chuyên gia để bắt đầu. Chỉ với vài dụng cụ đơn giản, bạn đã có thể khám phá thế giới hương vị cà phê đặc sản và tự rèn luyện cảm quan của mình. Hãy thử và trải nghiệm để hiểu hơn giá trị đằng sau mỗi hạt cà phê!

FAQ – Câu hỏi thường gặp về cupping cà phê

Câu 1: Cupping cà phê là gì và tại sao nó quan trọng trong ngành công nghiệp cà phê?
Cupping cà phê là phương pháp thử nếm tiêu chuẩn để đánh giá chất lượng và hồ sơ hương vị của cà phê. Đây là công cụ quan trọng giúp các chuyên gia, nhà sản xuất, barista và người mua hiểu rõ đặc tính của hạt cà phê, từ đó lựa chọn hoặc cải thiện sản phẩm để đáp ứng nhu cầu thị trường và định hướng rang xay phù hợp.

Câu 2: Có những yếu tố nào được đánh giá trong quá trình cupping cà phê?
Trong cupping, các yếu tố được đánh giá bao gồm:

• Hương vị (Flavor)

• Độ sạch (Clean cup)

• Tính đồng nhất (Uniformity)

• Độ cân bằng (Balance)

• Độ phức hợp (Complexity)

• Dư vị (Aftertaste)

Những yếu tố này giúp xác định chất lượng tổng thể và tiềm năng thương mại của một loại cà phê.

Câu 3: Hương vị trong cupping cà phê bao gồm những thành phần nào?
Hương vị (Flavor) trong cupping được hình thành từ bốn yếu tố chính:

• Aroma (hương thơm): mùi cà phê khi mới xay và khi pha.

• Acidity (độ chua): cảm giác tươi sáng, thường gợi nhớ đến trái cây.

• Body (kết cấu): cảm giác dày, nhẹ hoặc đậm đà trong miệng.

• Aftertaste (dư vị): cảm giác còn lại sau khi uống, có thể kéo dài hoặc ngắn.

Câu 4: Tính đồng nhất (Uniformity) có vai trò gì trong cupping cà phê?
Tính đồng nhất đảm bảo rằng các mẫu thử từ cùng một mẻ rang có hương vị giống nhau, phản ánh sự ổn định của quy trình rang và chất lượng hạt. Nếu một mẫu có sự khác biệt, điều đó có thể cho thấy vấn đề trong quá trình sản xuất, rang xay hoặc bảo quản.

Câu 5: Có những yếu tố nào ảnh hưởng đến kết quả cupping cà phê?
Các yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả cupping gồm:

• Chất lượng hạt cà phê xanh

• Quy trình rang

• Độ xay hạt

• Nhiệt độ và chất lượng nước

• Môi trường thử nếm

• Độ tươi mới của cà phê

Sự chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ đảm bảo kết quả cupping chính xác và khách quan nhất.

Nguồn có tham khảo:

https://primecoffea.com/

https://xliiicoffee.com/